Cultuureducatie

Cultuureducatie (Kunsteducatie-instellingen, muziekscholen, centra voor de kunsten en volksuniversiteiten)

Door middel van cultuureducatie leren mensen niet alleen over cultuur, maar ook met cultuur. Cultuureducatie omvat verschillende vormen van educatie, waarbij cultuur als doel of als middel ingezet wordt. Het is eigenlijk een verzamelbegrip van kunsten, cultureel erfgoed en media. Type bedrijven in deze branche zijn: Kunsteducatie-instellingen, muziekscholen, centra voor de kunsten en volksuniversiteiten.

In 2020 stonden ruim 12.000 bedrijven geregistreerd bij het CBS en de overgrote meerderheid van de branche bestaat uit kleine organisaties. Ook ziet men in de branche dat er steeds meer ‘multifunctionele organisaties’ komen. Dit zijn culturele instellingen die verschillende onderdelen van cultuur combineren, zoals een bibliotheek, centra voor de kunsten en een theaterzaal.

In 2020 werkten er ongeveer 14.594 mensen in deze branche waarvan het merendeel (ca. 75%) van de werkenden uit docenten bestaat. In 2020 werkten rond de 17% mensen in loondienst. Naast deze werkenden in loondienst waren ongeveer 83% mensen actief als zzp'er. Het valt op dat ca. 60% van de werknemers 45 jaar of ouder is. Meer dan 1/3 van de werknemers is 55 jaar of ouder. Hiermee vergrijst de branchesnel en relatief ook sneller dan andere branches in de Nederlandse economie.

De arbeidsmarkt in de branche cultuureducatie is zeer precair te noemen. De onzekerheid over contracten en inkomen is groot. Dat geldt voor werknemers, maar in versterkte mate ook voor de zzp'ers. De branche kent een bijzonder hoog aantal zzp'ers, van wie veruit de meesten gedwongen voor deze situatie hebben moeten kiezen. Deze fundamentele transitie heeft zich de laatste jaren voltrokken.

Deze zzp-isering van de branche heeft overigens vooral betrekking op docenten en beduidend minder op andere beroepen binnen de branche. Naast docenten werken er ook ‘cultuurcoaches’ of ‘projectleiders cultuur’ in de branche. Dit zijn mensen die verschillende projecten opzetten in de wijk of op scholen om kinderen en volwassenen kennis te laten maken met verschillende onderdelen van kunst en cultuur.

Om als muziekleraar te kunnen werken kun je een opleiding volgen aan een conservatorium, bijvoorbeeld aan het Conservatorium van Amsterdam. De opleiding tot muziekleraar duurt doorgaans vier jaar, afhankelijk van je vooropleiding. De opleiding is sterk gericht op de volgende onderdelen: beroepsoriëntatie, docentschap, musiceren, je eigen muzikale ontwikkeling en de theorie. Na het eerste jaar zal er doorgaans een richting gekozen moeten worden als muziekleraar, zoals basisonderwijs of voorgezet onderwijs.

Wil je gaan werken als theaterdocent, dan kun je de hbo-opleiding Theaterdocent volgen. Daarnaast zijn er ook externe opleidingsinstituten te vinden waar je een opleiding kan volgen.

Routes naar het leraarschap zijn te vinden via het onderwijsloket.